Muzeum na kółkach

"Muzeum na kółkach" to podróżująca w przeszklonym pawilonie wystawa edukacyjna, która odwiedza miejscowości do 50 000 mieszkańców oraz gości na wybranych festiwalach kulturalnych i młodzieżowych.

To jedyny w Polsce mobilny projekt edukacyjny, który na tak szeroką skalę przybliża historię polskich Żydów i przywraca pamięć o lokalnej społeczności żydowskiej, angażując przy tym aktywistów i partnerów instytucjonalnych od lat działających na rzecz dialogu polsko-żydowskiego. Lokalni organizatorzy projektu (nazywani koordynatorami lokalnymi) wybierani są w konkursie, w którym proponują i realizują 3-dniowy program wydarzeń edukacyjnych towarzyszących wystawie w danej miejscowości.

Projekt powstał z myślą m.in. o mieszkańcach mniejszych miejscowości, dla których przyjazd do Warszawy wciąż pozostaje przedsięwzięciem kosztownym i czasochłonnym. Dzięki "Muzeum na kółkach" ludzie zaczęli postrzegać odległe Muzeum POLIN jako miejsce otwarte i dostępne, określając je jako muzeum wychodzące do ludzi.

Wystawa "Muzeum na kółkach" poprzez nowoczesną formę ekspozycji pozwala "doświadczyć historii". Trójwymiarowa makieta sztetla przybliża miejsca typowego polsko-żydowskiego miasteczka, fragmenty wypowiedzi młodych polskich Żydów pozwalają odpowiedzieć na pytania:

• kto jest Żydem?
• co to znaczy być Żydem dzisiaj?

Kalendarium porządkuje najważniejsze wydarzenia z historii polskich Żydów, a dzięki cytatom z przedwojennych pamiętników odwiedzający dowiadują się więcej o trzech językach polskich Żydów - polskim, jidysz i hebrajskim. Dla najmłodszych odbiorców został przygotowany stół warsztatowy, przy którym dzieci mogą m.in. dotknąć prawdziwych judaików, a także napisać swoje imię po hebrajsku. Dzięki stałej obecności edukatorów podróżujących z "Muzeum na kółkach" odwiedzający otrzymują informacje o kulturze żydowskiej oraz odpowiedzi na pytania o polsko-żydowskie relacje.

Serce wystawy stanowi interaktywna mapa, specjalnie przygotowana dla każdej odwiedzanej miejscowości. Mapa zawiera kilkanaście punktów związanych z żydowską historią z uwzględnieniem instytucji życia społecznego i religijnego, zakładów usługowych, przedsiębiorstw, a także miejsc martyrologii i powojennego upamiętnienia. Dzięki mapie młodsi mieszkańcy lepiej poznają historię swojego miasta, a starsi dzielą się wspomnieniami o dawnych żydowskich sąsiadach. Odkrywaniu historii własnej miejscowości służą również wydarzenia towarzyszące, m.in. spacery, gry miejskie oraz wycieczki rowerowe śladami lokalnego dziedzictwa żydowskiego.

Od 2014 roku "Muzeum na kółkach" odwiedziło 89 miejscowości w całej Polsce.

Chcesz zaprosić "Muzeum na kółkach" do swojej miejscowości? Napisz do nas: [email protected]

Realizacja projektu możliwa dzięki wsparciu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce oraz KORET Foundation.

W latach 2014-2017 realizacja projektu była możliwa dzięki wsparciu udzielonemu z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię, w ramach którego „Muzeum na kółkach” odwiedziła 75 miejscowości w całej Polsce oraz powstała wystawa w dwóch wersjach: z pawilonem oraz bez pawilonu.