Tetiana Bohuslavska – druga artystka-rezydentka w ramach programu "Thinking Through the Museum"
image
image
image
image
image
image
Tetiana Bohuslavska to druga rezydentka w ramach programu "Thinking Through the Museum" (TTTM). Specjalna edycja rezydencji skierowana do ukraińskich artystów i artystek została zainicjowana przez klaster badawczo-artystyczny National Heritage & Traumatic Memory w reakcji na toczącą się wojnę w Ukrainie. Organizatorami rezydencji w Polsce są Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Teatr Powszechny i FestivALT.
Tetiana Bohuslavska to artystka, poetka urodzona w 1990 roku w Kijowie. Ukończyła psychologię na Narodowym Uniwersytecie Pedagogicznym Dragomanov. Pracuje z fotografią, wideo, performansem, malarstwem, instalacją i mediami mieszanymi. Jej projekty skupiają się na tematach feministycznych, zdrowiu psychicznym – w tym traumach wojennych, ekologii.
Stworzyła kilka projektów poświęconych tematyce zdrowia psychicznego i społecznej stygmatyzacji, dotykając przy tym wątków cielesności, feminizmu. Są to serie fotograficzne "Jej" (2016-2017), "Melancholia" (2016-2018, zawierające też prace wideoperformans), "Jak radzić sobie z wewnętrznym bólem, gdy jesteś sam" (2018) – które były prezentowane na wystawach i festiwalach sztuki wideo w Stambule, Londynie, Carlisle, Berlinie, Atenach, Salonikach i Kijowie (ostatnia jako wystawa osobista).
W 2019 roku Tetiana Bohuslavska rozpoczęła projekt artystyczny o tematyce traumy wojennej zatytułowany "Dla uzdrowienia" – w nawiązaniu do rosyjskiej inwazji w Ukrainie (od 2014 roku). Projekt ten obejmuje teoretyczne badania nad traumą psychologiczną i uzdrawianiem, a jego założeniem jest konieczność mówienia na ten temat w społeczeństwie za pomocą różnych form. Artystka wykorzystuje w nim malarstwo, instalację i performans. W 2021 roku była uczestniczką programu warsztatów i seminariów "Postcolonial/Decolonial Feminism and Arts" organizowanego przez Room to Bloom, feministyczną platformę dla ekologicznych i postkolonialnych narracji europejskich.
W nowej fazie wojny, inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę, dotykającą wszystkich sfer życia: psychicznego, fizycznego, ludzi z różnych pokoleń, środowiska, skala strat jest już ogromna. Bohuslavska, zadając sobie pytanie, jak może być przydatna jako osoba i jako artystka, przygotowała serię prac odnoszących się do tej katastrofy. Jej intencją było zmierzenie się z własnymi emocjami i zaproszenie do spotkania z nimi innych osób – tych, które tego potrzebują. Prace te zostały wykonane na rezydencji wspierającej dla artystów ukraińskich w Ostromecku przez Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy i we współpracy z Galerią Miejską BWA, gdzie wystawiono je pod tytułem "Potrzebuję czasu i przestrzeni na płacz".
Podczas rezydencji TTTM artystka planuje skupić się na pracy z tematem traumy i pamięci, tworząc prace artystyczne zawierające aspekt terapeutyczny, otwarte na widza, zapraszające do interakcji. Będzie pracowała z rzeźbą i materiałami elastycznymi, podkreślając transformacyjną moc sztuki. Zamierza również kontynuować pracę poświęconą solidarności, ponieważ uważa, że zachowywanie pamięci o różnych formach solidarności i wsparcia, jest istotną częścią procesu uzdrawiania na teraz i na przyszłe czasy. Planuje też rozwijać pracę nad uczczeniem pamięci ofiar wojny.
Tematy te artystka chce rozwijać i realizować w relacji do wojennych katastrof z przeszłości, eksplorując zasoby instytucjonalne, archiwum muzeum, zbiory i miejsca. Zamierza pracować z wybranymi tekstami Debory Vogel, Zygmunta Baumana i Brunona Schulza. Jak mówi:
"Kiedy poznałam ich losy i twórczość (jak wielu innych, m.in. Hannah Arendt, Waltera Benjamina, Paula Celana) – chciałam wierzyć, że taka katastrofa, jak Holokaust nie może się zdarzyć w XXI wieku – że to już przeszłość. Teraz wracam do tych głosów, gdy dzieje się wojna, jako głosów znaczących aktorów kultury, filozofów, głosów, które inspirują w mrocznych czasach. Od początku wojny na pełną skalę z Rosją konieczne stało się znalezienie nazwy dla wroga. Współcześni Rosjanie to nie to samo, co faszyści i naziści z ubiegłego wieku. Chociaż w kontekście brutalności Rosjanie mają wiele wspólnego z nazistami. Powszechne jest teraz nazywanie Rosjan «raszystami», a ideologii podbijania innych krajów i narodów za wszelką cenę, narzucania swojego systemu rządzenia, języka – «raszyzmem». Ukraina walczy o swoją wolność i niepodległość, zachowanie ukraińskiej kultury i ochronę wartości życia, wolności, godności i praw człowieka".
Więcej o Thinking Through the Museum:
Projekt Thinking Through the Museum skupia międzynarodowych naukowców/ naukowczynie, studentów/ studentki, muzealników/ muzealniczki i przedstawicieli/ przedstawicielki społeczności z 20 muzeów, uniwersytetów i organizacji pozarządowych z Kanady, Holandii, Polski, RPA i USA. Zespół pracuje w muzeach i poza nimi, współtworząc wystawy i narzędzia projektowe oraz analizując alternatywne formy uruchamiania dziedzictwa, w których różne społeczności mogą tworzyć własne agendy.
Klaster National Heritage & Traumatic Memory bada, w jaki sposób praktyki oparte na sztuce mogą wspomóc instytucje w angażowaniu społeczności poprzez uruchamianie nieoczywistych miejsc i znaczeń oraz performatywnych trybów prezentacji i uczestnictwa. Pracując głównie w Polsce, NHTM analizuje, jak spotykają się historie kolonializmu, Holokaustu i komunizmu, oraz wypracowuje formy refleksji, zadośćuczynienia i naprawy w relacji do brutalnie utraconej różnorodności historycznej tego regionu geograficznego. Rozwija wrażliwe na kontekst koncepcje i narzędzia, aby przezwyciężyć zachodniocentryczność krytycznej muzeologii. Współpracuje z innymi klastrami, organizuje rezydencje dla artystów i artystek mniejszościowych, m.in. ze społeczności żydowskich, społeczności i grup romskich, ukraińskich, wietnamskich, diaspory afrykańskiej, LGBTQ+ czy osób uchodźczych.
Organizatorzy:
