Dzień dobry. Mamy czerwcowe spotkanie żydowskie ABC i tematem jest: "Czy każda miłość jest koszerna". Na początek zaproponuje pewną anegdotę z Talmudu, która jak sądzę jest dobrym wstępem do przedstawienia tematu. Mianowicie zajmiemy się dzisiaj żydowskim spojrzeniem spojrzeniem judaizmu na życie seksualne. Mianowicie Talmud. W traktacie Bradford opowiada historię jak to jeden z uczniów pewnego wielkiego rabina wkradł się do domu tego rabina pod łóżko tego rabina i poczekał sobie spokojnie na moment kiedy rabin wraz ze swoją żoną udał się na spoczynek nocny. No i ten uczeń był świadkiem tego jak najpierw rabin ze swoją żoną flirtuje prowadzi to co nazywamy grą wstępną a następnie jak oboje małżonkowie przechodzą do pamiętnego kochania się uczeń nie wytrzymał. Widząc właśnie te pamiętne igraszki miłosne i zawołał do swojego rabina ale już rabini. Czy nie przesadza z tą umiejętnością. W tym momencie oczywiście oburzony rabin widzi tego tego już nie mówi co ty tu robisz nic. To nie jest miejsce dla ciebie prawda. Uciekaj stąd. W tym momencie można powiedzieć oburzony uczeń mówi Ależ skąd. To jest Tora i tego też muszę się nauczyć. Czyli Judaizm postrzega seks jako integralną część życia która jest wyrazem radości życia i sposobem na budowanie relacji na budowanie więzi. I nie jest to temat tabu. Nie jest to temat który w judaizmie jest w jakiś sposób wypierane. Czy czy ograniczany ani judaizm nie narzuca jakichś form a sukcesy właśnie w związku z życiem seksualnym traktując to jako dobro dane od Boga. Ale oczywiście wyznacza mu pewnego rodzaju kierunki ramy. Tak jak i wszystkiemu wszystkim aspektem życia człowieka. Pokazując co jest słuszne co jest właściwe co należy robić a czego. należy unikać. I jeżeli spojrzymy na sam początek historii biblijnej to od razu widzimy że u zarania ludzkości pierwszym nakazem danym pierwszej parze ludzkiej a domowi Ewie jest przykazanie związane właśnie z życiem seksualnym bądź się głodni rozmnażają się na pęknięcie zapełniają cię ziemie. I to jest jeden z pierwszych ważnych powodów dla którego tradycja żydowska widzi wielką wagę wielkie znaczenie w zakładaniu rodziny. Czyli cel prokreacji. Tak oczywiście mamy od razu bardzo interesującą dyskusję między nami ale co to oznacza posiadanie dzieci. Ile tych dzieci należy posiadać. No i po bardzo interesującej dyskusji którą możemy też właściwie śledzić na kartach Talmudu tradycja do dzisiaj w zasadzie jest zgodna że optymalne stanowisko takie modelowe halach liczne stanowisko to jest opinia rabina Hilla który zaleca aby posiadać dwójkę dzieci chłopca i dziewczynkę. Czyli tradycja zaleca to coś co nazywamy prostą zastępczą wolnością. pokoleń oczywiście realizm od razu podpowiada że przecież to jest sytuacja teoretyczna. W życiu bywa zupełnie inaczej rodzą się sami chłopcy albo same dziewczynki albo w ogóle bardzo trudno prawda niektórym rodzinom o potomstwo. Tradycja to oczywiście stara się uwzględniać i w związku chociażby z tym że w małżeństwie powinny się pojawić. Chłopcy i dziewczynki przynajmniej właśnie ta para rozszerza to również i na następne pokolenia. Mianowicie jeżeli udanej pary która posiada dzieci ale są tylko dzieci prawda jednej płci to mówi się Ależ przecież ich dzieciom wśród ich dzieci pojawią się zapewne te właśnie płci przeciwnej czyli to w zasadzie dziadkowie tak realizują ten nakaz poprzez swoje poprzez swoje wnuki. I mamy kolejne kroki w rozwoju halach w rozwoju myślenia na ten temat co to znaczy posiadać potomstwo. To jeden z najważniejszych autorytetów ostatnich dziesięcioleci. Rabin Mosze w pańskim orzekł że tak naprawdę nakaz posiadania dzieci nie dotyczy jakby uzyskanego wyniku. Ile tych dzieci powinno być jakie te dzieci powinny być tylko dotyczy podejmowania samych starań w celu posiadania tych dzieci. Nie zawsze te starania prawda skutkują. No tak jak sobie dana para by życzyła. i współcześnie rozumie się również że oczywiście nakaz posiadania dzieci może być chociażby zrealizowany w przez adopcję a w wypadkach takich kiedy o potomstwo trudno to należy starać się o nie przy użyciu współczesnej medycyny. Judaizm szczególnie zaleca żeby starać się o dziecko. Jeżeli nie jest to możliwe w naturalny sposób starać się o to przy pomocy takich metod jak chociażby sztuczne zapłodnienie czy czy metoda in vitro w niektórych określonych sytuacjach uważa się że z punktu widzenia etycznego pewne metody właśnie mogą być wątpliwe. Ale generalnie tradycja zaleca że wszelkie metody sprzyjające prokreacji i sprzyjające temu żeby posiadać potomstwo należy z nich korzystać. Zapewne nasuwa się też niektórym z państwa takie pytanie no dobrze mówiliśmy o modelu 1 plus 1 ale przecież wiemy że chociażby tych najbardziej religijnych rodzinach żydowskich dzieci jest o wiele więcej. Skąd zatem ta potrzeba posiadania wielu dzieci. No po prostu te rodziny religijne uważają że każde dziecko jest dodatkowym potężnym skarbem dodatkowym światem duszą którą się właśnie wnosi na ten świat. Zgodnie z tym jak chociażby zalecał to wielki rabin filozof żydowski oni DS do którego właśnie te kręgi religijne chętnie się odnoszą. Uważa się że oczywiście wielu dzietność też komentuje rodzinne daje siłę jakby większe większe znaczenie. No i w ten sposób poprzez posiadanie większej ilości dzieci i oczywiście dla nich jest to sposób na propagowanie tory i stylu życia tory co jest dla nich czymś najważniejszym. W związku z kreacją pada od razu pytanie A co z kontrolą urodzin antykoncepcji. Judaizm. Tutaj widzi wyraźny podział ról. Tak w ujęciu klasycznym w związku z tym że to mężczyzna jest tutaj adresatem. tego nakazu bądźcie głodni i rozmnażają się to. Uważa się że on raczej nie powinien sięgać po środki antykoncepcyjne i inicjatywa w tym zakresie należy do kobiety i kobieta może stosować takie środki antykoncepcyjne jakie uznaje za stosowne. Jakie uważa że są dla niej dobre. Czyli mamy ogólne zalecenie. Mężczyźni nie kobiety tak. Z tym że w ostatnich latach ze środowisk bardziej liberalnych Padają takie głosy że jeżeli pojawiły się tego typu nowe zagrożenia na świecie jak AIDS to również i mężczyzna powinien mieć możliwość sięgnięcia prawda po środki antykoncepcyjne żeby uchronić siebie i partnerkę przed poważnymi zagrożeniami zdrowotnymi w związku z tym. Tak to ostatnio zaczyna też być. Za pewną ewentualność za pewną ostateczność. Małżeństwo wracając właśnie do tego środowiska które jest uznawane za najlepsze właściwe dla realizacji potrzeb seksualnych. W tradycji jest nazywany związek kojarzenia małżonków. Używa się określenia shit ydach prawda czyli kojarzenie łączenie łączenie w pary i założenie jest takie że to prawda. Co powinno łączyć ludzi. To przede wszystkim wspólne cele życiowe. Wspólnie podzielamy wartości no i oczywiście na ile to tylko jest możliwe. Zgodność charakterów taka jest jakby norma przyjęta w tym żeby. dwoje ludzi mogło razem iść przez życie. Uważa się że kiedy tych dwoje staje pod tradycyjną kupą pod hełmem ślubnym to następuje ten kluczowy moment kiedy właśnie tworzą zaczynają tworzyć jedność. Moment nazywanej duszą czyli poświęcenie że oni poprzez właśnie pewną formułę ślubną poprzez ceremonię przy świadka stają się właśnie pewną pewnym nowym świętym prawda związkiem. Ludźmi którzy są dla siebie poświęcenie i dla siebie zastrzeżenie. Ta koncepcja musi odejść świętej Unii i się tego świętego związku dwojga ciał i dusz będzie odgrywać bardzo duże znaczenie odgrywa bardzo duże znaczenie przy tej dyskusji związanej z pojawieniem się. związków nie heteroseksualnych. Jeszcze do tego zagadnienia wrócimy. Małżonkowie rozpoczynają wspólne życie i co ciekawe w Biblii i w innych źródłowych tekstach judaizmu seks jest określany terminem poznać kogoś tak że to jest rodzaj poznania czyli znowu jest użyte tego typu określenie które wskazuje na bardzo głęboki charakter tego co seks wnosi do małżeństwa. Rabin Szymon butelkach którego książkę już państwu przedstawiliśmy w zapowiedzi do naszego spotkania właśnie książka koszerny seks mówi o trzech rzeczach które seks wnosi właśnie w małżeństwo o prokreacji już powiedzieliśmy. Drugą rzeczą to jest przyjemność zadowolenie z pożycia małżeńskiego obopólną zadowolenie z tego pożycia i element bardzo silnego zjednoczenia. Tak że to właśnie są te wszystkie dobra które seks to ich zdaniem związek małżeński wnosi. W Biblii nie. Kiedy jest mowa o małżeństwie właśnie sprawa zadowolenia satysfakcji z seksu małżeńskiego jest uznana za jeden z kluczowych obowiązków spoczywających na małżonka. Jest to co najmniej tak samo ważne jak to że. istnieje obowiązek założenia na utrzymanie i jeżeli tego zadowolenia z pożycia małżeńskiego związku nie ma to jest to bardzo poważny problem. Istnieje pojęcie buntownika czy buntownik. More More yd czyli osoby partnera partnerki w związku która uporczywie odmawia seksu wtedy staje się to powodem aby takie małżeństwo jak najszybciej zakończyć rozwodem. Tak seks nie może być przedmiotem takiej nieuczciwej i złej gry w małżeństwie ani w tym celu aby partnera partnerkę karać odmową seksu za coś ani też z drugiej strony. Absolutnie niedozwolone jest wymuszanie seksu na partnerze. czy na partnerce. I znowu tego typu niedozwolone zachowania mogą przyczynić się i przyczyniają się do tego w praktyce że takie związki właśnie. Z obu stron czują się poszkodowanymi. Powinny i są szybko ukończone po to żeby można było szukać szczęścia z kimś innym. Który do takich zachowań się nie posuwa. O obowiązkach małżeńskich w zakresie życia intymnego. mówi też inny fragment Talmudu o takim charakterze powiedzmy dla nas dzisiaj brzmiącym nieco anegdoty. Tak samo jak i ten który państwu przytoczył ydem na wstępie. Mianowicie jest bardzo interesujący fragment tam ludzie który wymienia jakby wedle zawodów tak. to z jaką częstością małżonkowie powinni podejmować współżycie. Zależności od tego kto jest na miejscu w domu bardziej ma odpowiednie środki na utrzymanie nie musi jeździć gdzieś daleko za chlebem w interesach itd. No to jeżeli jest na miejscu to jego obowiązki są oczywiście częstsze jeżeli musi jeździć żeby rodzina miała na chleb no to oczywiście obowiązki ma rzadziej z tego tytułu ale ma i tradycja bardzo silnie to podkreśla. Z tego wszystkiego co powiedzieliśmy sobie o małżeństwie jako idealne wzorze. I polu dla realizacji potrzeb seksualnych jasno wynika że stan bycia samemu samej i bycie singlem singiel ydom jest stanem który nie jest dobry. Zaraz obok zalecenia prokreacji w Biblii prawda mamy powiedzenie nie jest dobrze człowiekowi kiedy jest sam. I stąd potrzeba małżeństwa tej podstawowej komórki społecznej. Oczywiście judaizm w pełni to też rozumie że istnieją sytuacje kiedy człowiek nie może być z kimś innym że po przejściu chociażby pewnych bardzo poważnych traumatycznych właśnie doświadczeń życiowych czasami przynajmniej przez pewien okres wymuszanie na kimś aby się koniecznie prawda. z kimś związał no wręcz nie pomoże ale tylko może może zaszkodzić ale generalnie oczywiście sytuacja jest taka że zaleca się bycie bycie w związku i stąd. W ortodoksji żydowskiej. Jak tylko człowiek wkracza w dorosłość to jest oczywiście opętany aby jak najszybciej rozglądał się za partnerem partnerką w traktacie pilke a od. kiedy jest. opisane jakby życie człowieka wedle pewnych Cezar wiekowych sugeruje się że wiek osiemnastu lat to już jest ten moment kiedy młody człowiek młoda młoda kobieta młody mężczyzna powinien się już zacząć rozglądać za kimś z kim mogliby stanąć pod kupą i rzeczywistości tak się dzieje że w wieku około dwudziestu lat do dwudziestu kilku lat w tych środowiskach te małżeństwa są zawierane oczywiście środowiskach nie ortodoksyjnych na tę sprawę patrzy się inaczej uwzględnia się bardziej warunki życia możliwości robienia indywidualnej kariery i w związku z odwlekanie się momentu zawierania małżeństwa czy dokonywania wyboru że chce się żyć samemu czy czy samej to w tych środowiskach bardziej liberalnych uważa się że aktywność seksualna. względów życiowych nie jest zarezerwowana wyłącznie dla związku małżeńskiego. Rodzina małżeństwo. jako ta. Szczególnie święta prawda komórka z punktu widzenia tradycji powinna przede wszystkim siebie chronić przed niedozwolonym i zachowaniami seksualnymi. No i tutaj ze Szczególną dezaprobatą traktowana jest kwestia niewierności małżeńskiej. Jest przykazanie nie cudzołóstwo. Uważa się to za zjawisko bardzo niepożądane ale z drugiej strony oczywiście w całym dniu usuwaniu kiedy dochodzi do takich sytuacji bierze się pod uwagę te wszystkie czynniki i tradycja nie uważa jednoznacznie że jeżeli dochodzi do niewierności małżeńskiej to taki związek trzeba rozwiązać jest skazany na niepowodzenie. Jeżeli dalej wśród małżonków trwa zaufanie wiara w to że ten związek się będzie rozwijać i trwać i oczywiście będzie się rozwijać i uczucie to zdecydowanie zaleca się aby taki związek dalej mógł trwać i się rozwijać. Natomiast jeżeli tego zaufania nie ma jeżeli oczywiście uczucie przemija. no to tutaj zaleca się aby raczej doprowadzić do rozwodu. W trzeciej księdze mojżeszowego mamy z kolei całą listę takich właśnie zachowania o charakterze seksualnym które są zachowaniami niedozwolonym i dotyczącymi członków bliższej rodziny dalszej rodziny i jest użyte w tym miejscu w Biblii takie określenie że kto dopuszcza się tego rodzaju czynów ten odsłania własną nagość odsłania nagość kogoś kogoś innego. Jest to Biblijne określenie na to że dopuszczając się niedozwolonego czynu seksualnego no właśnie traci się własną godność i własną integralność. To zasłanianie nagości jest właśnie naruszeniem własnej godności i. Własnej własnej integralności. Bardzo ważną kwestią do poruszenia też jest to że właściwy kodeks zachowań jeżeli chodzi o etykę seksualną w rozumieniu judaizmu stanowi pewien element fundamentu moralnego w ogóle porządku moralnego moralnego świata ponieważ środków wszelkich zasad jakie judaizm daje. Istnieją trzy zasady które uważa się że nie mogą być złamane w żadnych okolicznościach bo np. jeżeli ktoś jest głodny to nie ma żadnego problemu z punktu widzenia tradycji jeżeli zje coś niepotrzebnego. W tym celu aby po prostu nie umrzeć z głodu ratunek prawda uratowanie własnego życia jest o wiele ważniejsze niż złamanie zakazu jedzenia czegoś nie koszmarnego natomiast trzy zasady mianowicie wyrzeczenie się zakaz wyrzeczenia się wiary w jednego Boga czyli obrona wiary w jednego Boga dalej i zakaz mordowania zakaz odbierania życia niewinnym niewinnym ludziom oraz właśnie zakaz. Niedozwolonych czynów o charakterze seksualnym. To są te trzy zasady moralne które uważa się za fundament porządku moralnego świata. W centrum etyki życia seksualnego w judaizmie znajdują się zasady Teheran niż Bacha czyli czystości małżeńskiej. Są one związane z bardzo ważną ogólną kategorią w judaizmie tzw. czystości nieczystości rytualnych czy też inaczej nazywanej czystością i nie czystością duchową. I nie chodzi tutaj o to że ktoś jest winny tak czegoś. Kiedy jest w stanie nieczystości rytualnych czy zrobił coś złego. Nie ma to żadnego związku z wartością moralnym tylko i wyłącznie dotyczy to pewnych okoliczności życiowych pewnych sytuacji życiowych kiedy ktoś albo zaciąga te nieczystości albo wkracza w określony czas kiedy ta czystość go dotyczy i mamy tutaj szereg sytuacji dotyczących mężczyzn i kobiet. W przypadku kobiety która jest właśnie w okresie sytuacji jej status jest nazywany w judaizmie Nida i małżonkowie są wtedy zobowiązani do powstrzymania się od współżycia do samego okresu. Sytuacji dolicza się jeszcze siedem kontrolnych tzw. czystych dni po których prawda kobieta udaje się do Moskwy czyli do łaźni rytualnych gdzie dokonuje odpowiedniego zanurzenia i po wizycie w Moskwie małżonkowie mogą wrócić do siebie. Także jest to swojego rodzaju okres rozłąki sprzyjający też związkowi i ponownemu rozkwit uczucia i małżeńskiej więzi i w hierarchii instytucji żydowskich działających w gminach żydowskich. My kwa zajmuje bardzo ważne miejsce uznawana jest za coś ważniejszego niż synagoga niż nawet zakup zwojów Tory do tej synagogi czy funkcjonowanie szkoły żydowskiej ponieważ te zasady życia małżeńskiego czystości małżeńskiej obok przestrzegania Szabatu i świąt obok oszczędności uznaje się za taki podstawowy wyróżnikiem domu żydowskiego. Teraz mamy. idąc troszeczkę szerzej. Cały zestaw taki kodeks zasad właśnie w religijnym prawie żydowskim pewnej koncepcji które mają też zabezpieczać chronić przed takimi sytuacjami takimi zachowaniami które mogą prowadzić do niedozwolonych do niedozwolonej aktywności seksualnej. Pierwszą taką koncepcją jest Zachód czyli unikanie odosobnienia mianowicie hahaha. Wylicza jakiego rodzaju sytuacje należy unikać kiedy. obce sobie osoby przeciwnych płci właśnie na przykład przebywają gdzieś na osobowości przez dłuższy czas czy bez możliwości kontaktu. osób trzecich. Hahaha bardzo tutaj konkretnie wskazuje co w tych co w takich sytuacjach ewentualnie jest możliwe czy sugeruje co wolno a czego należałoby unikać. Rozwinięciem tej koncepcji jest zasada mierny geja dosłownie tłumacząc strażnik dotyku. a w tej zasadzie chodzi dokładnie o to żeby unikać bezpośredniego kontaktu fizycznego z obcymi sobie osobami przeciwnej płci. I stąd się np. bierze ta sytuacja że właśnie osoby religijne ortodoksyjny np. nie mają uścisku dłoni kobiecie prawda która jest dla nich osobą obcą bo właśnie są. przestrzegając ydzi tej zasady. Szofer na geja. Kolejnym polem które jest z tymi zasadami jest związane jest koncepcja CJ czyli skromności i przejawia się to chociażby w ubiorze w wyglądzie. No właśnie ci najbardziej religijni żydzi i żydówki wyglądają tak jak wyglądają nie tylko z tego powodu że odziedziczyli to ubranie po swoich przodkach. Że to jest pewnego rodzaju moda pewien styl wchodzący w szerszy zakres stylu ich życia ale jest to wyraz właśnie tego że ten strój. Moim skromnym ten strój nie eksponuje ciała. Ten strój ma nie prowokować nie prawda przyciągać uwagi osób przeciwnej płci. To właśnie jest ten dress code który ma spełniać to zadanie. Kolejne bardzo istotne zagadnienie to jest grupa żydów i żydów wiek LGBT u które ludzie którzy w ostatnich dziesięcioleciach wychodzą oczywiście z cienia tak jak i w ogóle to środowisko wychodzi z cienia. Mówimy prawdę o powszechnym coming aucie oczywiście w środowiskach żydowskich jest to też widoczne. Oni się organizują oni oczywiście wyrażają swój głos wyrażają swoją swoją opinie pokazują się publicznie chcąc właśnie. walczyć o równość o swoje o swoje prawa. I właśnie w aspekcie małżeństwa związków mamy tutaj bardzo ożywioną istotną dyskusję w środowisku żydowskim między kręgami konserwatywnymi tradycyjnymi właśnie a żydami i yd ydwkami. LGBT. Z punktu widzenia ortodoksji ponieważ w Biblii występuje zakaz aktywności homoseksualnej męskiej to na przykład ortodoksji nie widzi możliwości. aby czynni homoseksualiści byli wyświęcony ani czyli raczej odnotowali na rabinów. czy kantorów zajmowali prawda ważne religijne funkcje w środowisku w środowisku religijnym. Tak samo oczywiście uważają że ze względu na to że ten kto duszę im ta świętość małżeńska jest zastrzeżona dla związków hetero seksualnego no to nie można tego przenosić na związek homoseksualny. W środowiskach ortodoksyjnych nie mamy sankcjonuje żadnych związków homoseksualnych nie mamy udzielania ślubów parom homoseksualnym. W środowiskach nie ortodoksyjnych. już od dłuższego czasu następuje oczywiście liberalne podejście pozwala się na to aby osoby homoseksualne uzyskiwały ordynację rabina ydwkom mężczyźni i kobiety również obejmują inne funkcje o charakterze religijnym w społecznościach żydowskich i to też jest kwestia która tam jest obecna są sankcjonuje związki homoseksualne i udzielane są śluby. Tutaj w zależności od tego czy jest to środowisko żydów reformowany czy środowisko żydów konserwatywnych istnieją pewne różnice. Czasami jest to prawda uznawane jako pewna norma obejmująca większe środowisko czasami zwłaszcza w judaizmie konserwatywnym który jest jakby taką grupą środka między judaizmem reformowany a ortodoksyjny. Czasami tutaj decyzje pozostawia się w danej kongregacji czy danemu rabin owi. Czy on będzie u siebie. Takie związki stacjonował i będzie udzielać ślubów parom homoseksualnym. Czy czy nie także tutaj widzimy ten problem dla żydów ortodoksyjnych. Właśnie problemem jest niemożność uznania że ta świętość przynależne małżeństwu heteroseksualne może też dotyczyć pary homoseksualnej ze względu na to o czym mówi Biblia i halach. I w środowiskach ortodoksyjnych. Mamy często do czynienia z bardzo radykalną krytyką i ostrą krytyką waszej aktywności seksualnej ale te środowiska generalnie też umiarkowanej ortodoksji tzw. ortodoksji prawda. Wczesnej ślą sygnały do środowisk homoseksualnych że absolutnie hahaha. Prawo religijne żydowskie nie uważa osoby o innej orientacji seksualnej za za żydów i żydówki gorszego rodzaju tak że są to osoby. absolutnie mające takie same równe prawa. Tyle że właśnie ze względów stricte halach licznych pewne określone funkcje chociażby no właśnie z punktu widzenia religijnego prawa żydowskiego określone funkcje religijne bardzo ważne są. trudne do obsadzenia właśnie przez. środowiska LGBT lub same siebie organizują też już od wielu lat nie tylko że wchodzą w istniejące synagogi czy grupy religijne czy kongregację ale tworzą własne miejsca własne synagogi własne grupy własne własnej kongregację i szczególnym ciekawym laboratorium tego co się dzieje właśnie na tym obszarze jest Izrael z jednej strony Izrael jest niezwykłym laboratorium kontrastów ydzie mamy Jerozolimę i inne miejsca będące bastionem tradycyjnego podejścia i tradycyjnego obyczaju a z drugiej strony mamy Tel Awiw czyli miasto które w tej chwili już pełni funkcję światowego centrum osób LGBT i gdzie po prostu swoboda obyczajowa jest uznawana za. pod tym względem jest uznawana za za normę. Izrael też jako państwo jest jednym z tych pierwszych państw które z kryminalistów wiało homoseksualizm. Kwestie chociażby równości osób różnej orientacji seksualnej w armii izraelskiej zasadniczo nie stanowi nie stanowi problemu także niezwykłe ciekawe miejsce w którym dochodzi do zderzenia postaw różnic światopoglądowych różnic obyczajowych trzymania się starych zasad starych wzorców. i starych standardów oraz interpretacji i prawda odchodzenia od tego co tradycyjnie pojmuje się właśnie jako kodeks zachowań etyki życia seksualnego. Dziękuję bardzo za uwagę.