Kultura
24–27.06.2015

Pociąg Lustig – Pociąg wolności 2015

Czarno-białe zdjęcie z lokomotywą.
materiały organizatora

W ramach tegorocznego programu festiwalu kultury czesko-niemiecko-żydowskiej „Dziewięć Bram” przez 6 europejskich państw przejedzie specjalny pociąg imienia wybitnego czeskiego pisarza, ocalałego z Zagłady. Podróżujący pociągiem artyści zaprezentują sztukę Arnošta Lustiga i Petra Kracika „Modlitwa za Katarzynę Horovitz”, która przypomni losy ofiar transportów jeżdżących przez Europę w ramach tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. 

Inauguracja projektu odbędzie się 18 czerwca 2015 roku na dworcu w miejscowości Bohušovice nad Ohří (Terezín), gdzie zostanie podstawiony zabytkowy pociąg oraz odbędzie się pierwsze przedstawienie „Modlitwy za Katarzynę Horovitz”.

Pociąg będzie zestawiony z zabytkowych wagonów kolejowych, które będzie ciągnąć lokomotywa spalinowa SM42. Zabytkowe wagony pociągu będą wykorzystane jako przestrzenie wystawowe, kino oraz scena teatralna.

Trasa pociągu prowadzi nie tylko przez stolice poszczególnych państw – Berlin, Warszawę, Bratysławę, Budapeszt, Wiedeń i Pragę, które odegrały historyczną rolę w II wojnie światowej i są dziś naturalnymi ośrodkami kultury, lecz także przez miejsca, które są związane z tragiczną historią ubiegłego wieku – Terezín, Buchenwald,  Majdanek, Auschwitz i Mauthausen, gdzie wybudowano obozy zagłady.

Prowadzi też przez miasta, które ucierpiały w okrutnej wojnie lub w wyniku bombardowań poniosły wielkie straty wśród cywilnej ludności, jak Drezno czy Łódź, oraz przez miasta, które są znanymi ośrodkami teatralnymi – Martin, Nitra, Tábor, Třebíč, Chrudim. Ostatnie przedstawienia w ramach projektu odbędą się w Pradze w dniach 17–19 czerwca 2015 roku, na dworcu Praha-Bubny, gdzie projekt zostanie uroczyście zakończony.

Z tej okazji zapraszamy do Muzeum POLIN na wydarzenia towarzyszące projektowi: filmową adaptację twórczości Lustiga oraz jego dokumentalny portret autorstwa jego córki, organizowane we współpracy z Ambasadą Republiki Czeskiej i Czeskim Centrum. 

24.06, godz. 19.00 – „Diamenty nocy”, reż. Jan Němec, 1964 r.

Jedno z pierwszych i jedno z najwybitniejszych dokonań czechosłowackiej nowej fali, filmowy debiut Jana Němeca na podstawie scenariusza (i wojennych przeżyć) Arnošta Lustiga. Jak pisał Tadeusz Sobolewski, „kino czyste, wolne od morału, tezy, ideologii”. Eksperymentalna próba ukazania człowieka w stanie skrajnego zagrożenia.

Dwaj młodzi więźniowie w chałatach oznaczonych literami KL uciekają z transportu. W czasie biegu, świadomość podsuwa im realne i nierealne obrazy z przeszłości, przyszłości i teraźniejszości, obrazy wyzwolenia i zatracenia. Puste ulice, kobiety, klatki schodowe, dzieci z sankami, kromkę chleba, dla której można by zabić. Obrazy nakręcone niezwykle sugestywną kamerą Jaroslava Kučery.

24.06, godz. 20.00 – „Arnošt Lustig”, reż. Eva Lustigová, 2012 r. (po filmie spotkanie z reżyserką)

Eva Lustigová, córka pisarza, scenarzysty, czołowej postaci Praskiej Wiosny tworzy portret ocalałego z Zagłady, który mimo tragicznej biografii zachował niezwykłe poczucie humoru i wolę życia. Na film złożyły się rozmowy córki i ojca oraz spotkania z jego przyjaciółmi Václavem Havlem, Milošem Formanem, Ivanem Passerem i Jiřím Menzlem.

Arnošt Lustig urodził się w Pradze, w czasie wojny więziony był w Terezinie, później w obozach w Auschwitz i Bichenwaldzie. Uciekł z transportu śmierci. Uciekać ponownie musiał w 1968 roku po inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Mieszkał w Jugosławii, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Jego twórczość przetłumaczono na 25 języków. 

Pełny harmonogram trasy pociągu

24 czerwca – Łódź, Stacja Kolejowa Radegast

Wystawy i projekcje filmów

  • 14.00 wystawa Wojskowego Instytutu Historycznego „Gešer ad Halom – Most aż dotąd”
  • 14.00 „Ci, którzy przeżyli” – wystawa fotografii Nguyen Phuong Thao
  • 14.00 filmy „Diamenty nocy”, „Transport z raju”, „Colette”, „Pociągi bez powrotu”

Wykład

  • 14.00 i 16:30 Warsztaty antydyskryminacyjne prowadzone przez Centrum Doradztwa i Informacji dla Romów w Polsce

Koncert

  • 17.00 i 18:30 Koncert chóru żydowskiego CLIL

Przedstawienie teatralne

  • 21.00 A. Lustig: „Modlitwa za Katarzynę Horovitz”, reżyseria Petr Kracik

24 czerwca – Warszawa, Muzeum POLIN

  • 19.00 film „Diamenty nocy”, reż. Jan Nemec, 1964 r.
  • 20.00 film „Arnošt Lustig”, reż. Eva Lustigová, 2012 r. (po seansie spotkanie z reżyserką)

25 i 26 czerwca – Warszawa, Muzeum Kolejnictwa

Wystawy i projekcje filmów

  • 16.00 wystawa Wojskowego Instytutu Historycznego „Gešer ad Halom – Most aż dotąd”
  • 16.00 „Ci, którzy przeżyli” – wystawa fotografii Nguyen Phuong Thao
  • 16.00 filmy „Diamenty nocy”, „Transport z raju”, „Colette”, „Pociągi bez powrotu”

Wykład

  • 19.30 Agnieszka Witkowska-Krych, pracownica Ośrodka Dokumentacji i Badań Korczakianum (Muzeum Warszawy). Temat: „Opowieść o żydowskich mieszkańcach Warszawy”.

Przedstawienie teatralne

  • 21.00 A. Lustig: „Modlitwa za Katarzynę Horovitz“, reżyseria Petr Kracik

27 czerwca – Oświęcim, Dworzec Kolejowy (KL Auschwitz)

Wystawy i projekcje filmów

  • 14.00 wystawa Wojskowego Instytutu Historycznego „Gešer ad Halom – Most aż dotąd”
  • 14.00 Ci, którzy przeżyli” – wystawa fotografii Nguyen Phuong Thao
  • 14.00 filmy „Diamenty nocy”, „Transport z raju”, „Colette”, „Pociągi bez powrotu”

Przedstawienie teatralne

  • 21.00 A. Lustig: „Modlitwa za Katarzynę Horovitz“, reżyseria Petr Kracik

Wstęp na wsystkie powyższe wydarzenia jest bezpłatny, zalecamy rezerwację wejściówek! Rezerwacji można dokonać elektronicznie: [email protected].

Należy podać miejsce i datę przedstawienia, liczbę rezerwowanych wejściówek i pełne nazwisko zamawiającego. Zamówienie zostanie potwierdzone w ciągu 48 godzin. Zarezerwowane wejściówki będą do dyspozycji w dniu przedstawienia i będą wydawane 60 minut przed rozpoczęciem spektaklu. Dopiero po zajęciu zarezerwowanych miejsc ewentualne wolne miejsca zostaną zaoferowane widzom, którzy nie dokonali wcześniejszej rezerwacji.

 

Patronat nad festiwalem objęli:
J.E. Prezydent Republiki Czeskiej, pan Miloš Zeman
J.E. Prezydent Republiki Słowackiej, pan Andrej Kiska
J.E. Prezydent Węgier, pan János Áder
J.E. Prezydent Republiki Austriackiej, pan Heinz Fischer
J.E. Premier Republiki Czeskiej, pan Bohuslav Sobotka
J.E. Wicepremier Republiki Czeskiej i minister finansów, pan Andrej Babiš
J.E. Minister kultury rządu Republiki Czeskiej, pan Daniel Herman
J.E. Minister transportu rządu Republiki Czeskiej, pan Dan Ťok
 
Wsparcia udzielili:
J.E. pan Peter Weiss, ambasador Republiki Słowackiej w RC
J.E. pan Dr Arndt Freiherr Freytag von Loringhoven, ambasador RFN w RC
J.E. pan Ferdinand Trauttmansdorff, ambasador Republiki Austriackiej w RC
J.E. pan Tibor Petö, ambasador Węgier w RC
J.E. pan Jakub Karfík, ambasador RC w Polsce
J.E. pan Tomáš Jan Podivínský, ambasador Republiki Czeskiej w RFN
J.E. pan Juraj Chmiel, ambasador Republiki Czeskiej na Węgrzech
J. E. pan Jan Sechter, ambasador Republiki Czeskiej w Austrii