"Myślę. Nie płaczę". Udźwiękowienie pomnika Umschlagplatz

Flecistka Ania Karpowicz od trzech lat programuje muzykę klasyczną dla przestrzeni pomnika Umschlagplatz w ramach jednego z pasm festiwalu WarszeMuzik. Tym razem wchodzi do miejsca pamięci, aby skomponować autonomiczny utwór muzyczny, będący udźwiękowieniem monumentu.

• 18 sierpnia (czwartek), godz. 18.00
• Pomnik Umschlagplatz, ul. Stawki 4, Warszawa
• Czas trwania: ok. 30 min
• Wstęp wolny

31 lipca 2022, w roku 80. rocznicy akcji likwidacyjnej w warszawskim getcie, pomnik po raz pierwszy zagrał własną muzykę, daleką od klezmerskiego folkloru, żałobnych pieśni, muzykę "tu i teraz", wrażliwej pamięci włączonej w codzienne życie wokół pomnika.

Inspiracją do nakreślenia formy muzycznej stał się wiersz Ireny Klepfisz zatytułowany "Umschlagplatz" z 1983 roku, wydany w języku polskim w antologii "Moja dzika koza" (wyd. Austeria) w tłumaczeniu Belli Szwarcman-Czarnoty.

W utworze Irena Klepfisz staje w miejscu pamięci jako ocalona w czasach, gdy nie było jeszcze pomnika, ale jej wrażliwa obserwacja nie straciła nic na aktualności. "O co tu płakać? Zwyczajna ulica" – ludzie przechodzą zajęci własnymi sprawami, lipa szumi, pszczoła bzyczy znad niedawno założonej tu miejskiej łąki. Miejsce po miejscu, miasto po mieście – Warszawa.

Dźwiękowo punktem wyjścia do napisania utworu stały się nagrania terenowe zrealizowane w pomniku, a także wrażenia dźwiękowe zasłyszane i zapamiętane z interwencji WarszeMuzik. Odgłosy miasta niejednokrotnie wdzierały się do pomnika, niwelując brzmienie instrumentów i zakłócając trwającą tam nieustannie swoistą "minutę ciszy": to miejsce pamięci zamknięte i otwarte zarazem, o trudnej, charakterystycznej akustyce.

Z treści wiersza usłyszymy w utworze jedynie kilka wybranych słów, między innymi tytułowe: "Myślę. Nie płaczę". Całość zapisana została na flet i flet basowy z towarzyszeniem warstwy audio, złożonej wyłącznie z przetworzonych dźwięków miasta zarejestrowanych w pomniku.

Organizatorem projektu jest Fundacja Sfera Harmonii.

Projekt współfinansuje Dzielnica Śródmieście m.st. Warszawy.

Patronat honorowy: