Relacja: Letnie Seminarium Akademii Polin zakończone

Zakończyła się druga sesja Letniego Seminarium Akademii Polin. Między 4 a 11 sierpnia kolejna grupa edukatorów ze Stanów Zjednoczonych i Kanady spotkała się z polskimi edukatorami i nauczycielami.

W ramach zajęć – wykładów, dyskusji i warsztatów – uczestnicy projektu wspólnie pogłębiali swoją wiedzę o życiu Żydów w Polsce oraz poznawali muzeum „od podszewki”. Dzielili się pomysłami, jak włączyć muzeum w trasę zwiedzania grup amerykańskich, które odwiedzają Polskę. Podpowiadali, jak najlepiej pracować z gośćmi zza Atlantyku i co będzie dla nich najciekawsze w wizycie w Muzeum.

Wraz z koordynatorami galerii uczestnicy seminarium zobaczyli przestrzeń przyszłej wystawy głównej, uczestniczyli również w otwartych warsztatach rekonstrukcji drewnianej bimy, która stanie się jednym z elementów wystawy. Z zaciekawieniem spacerowali po Muranowie i słuchali o jego powojennej historii. Zachwycił ich wykład Konstantego Geberta o polsko-żydowskich relacjach. Lekkość, z jaką dziennikarz podejmował i łączył różne wątki ze wspólnej historii oraz jego poczucie humoru. Duże wrażenie zrobił na uczestnikach film „Pokłosie”. Mimo późnej godziny żywiołowo dyskutowali o filmie z jego producentem, Dariuszem Jabłońskim oraz historyczką dr Natalią Aleksiun.

Program był bardzo intensywny, ale uczestnicy wykazali się ogromnym zaangażowaniem i wytrwałością. Wszyscy zadeklarowali, że wrócą do muzeum – sami lub jako przewodnicy ze swoimi grupami. Niektórzy już zarezerwowali terminy w kwietniu 2014 roku.

Co na temat programu mówią sami uczestnicy?

LEON WEISSBERG, przez ostatnie 30 lat zaangażowany w edukację na temat Zagłady, członek Greater Miami Jewish Federation, CAJE, organizator Marszu Żywych z Miami:                          

Przeszedłem niesamowitą zmianę w moim myśleniu o polsko-żydowskiej historii. Oczywiście zawsze wiedziałem, że Żydzi praktycznie zawsze tu byli, że to 800 lat historii, ale skupiałem się głównie na ostatnich 200 latach. Dopiero teraz dotarło do mnie, że te 200 lat nie jest aż tak ważne, jak te pierwsze 600, nigdy tego nie zauważałem. Wycieczka do Białegostoku była wyjątkowa – uświadomiłem sobie, że pod koniec XIX wieku 50 % światowej populacji Żydów żyło na tym obszarze, nigdy nie myślałem o tym w ten sposób. Musiało tu być coś dla nich, ta informacja mówi coś bardzo ważnego, wciąż rozbrzmiewa we mnie.

Odkryłem także, jak bardzo Polacy, których tu spotkałem, są zainteresowani i zaangażowani  w tę dziedzinę. To naprawdę otworzyło mi oczy na wiele ważnych elementów współczesnych żydowsko-polskich relacji.

Sposób, w jaki Muzeum jest tworzone – przestrzeń ekspozycji, projekt rekonstrukcji dachu synagogi – jest niesamowity. Także to, jak Muzeum podchodzi, filozoficznie, do historii Żydów i Zagłady jest imponujące. To bardzo przejmująca  opowieść.

BARBARA WIND, dyrektorka Holocaust Council of Greater Metro West w New Jersey:

Byłam bardzo ciekawa misji Muzeum, które nie chce być muzeum Holokaustu, ale muzeum historii Żydów. I, szczerze mówiąc, miałam wątpliwości, czy to nie będzie przedstawiony ładny obraz – w niektórych przypadkach był on piękny, a w niektórych bardzo brzydki.

Jestem zachwycona tym, że Muzeum fantastycznie równoważy tę opowieść. A naprawdę ekscytuje mnie fakt, że wychodzi do świata, do żydowskiego świata, aby nauczać ludzi, zwłaszcza młodych, którzy tak często są Zagłado-centryczni, że ich historia to nie tylko historia Holokaustu.

MARCIA SACHS-LITTELL, profesor w Richard Stockton College of New Jersey, dyrektorka Philadelphia Center on the Holocaust, Genocide and Human Rights:

W trakcie 45 lat swojej pracy jako edukatorka uczestniczyłam w setkach seminariów, odwiedziłam 33 amerykańskie stany i to jest zupełne do nich niepodobne.  Głównie ze względu na udział trzeciego pokolenia młodych Polaków, ale także po raz pierwszy mieliśmy okazję do wolnego i otwartego rozmawiania na ten temat.

To było bardzo inspirujące poznać młodych kolegów a ich entuzjazm i poświęcenie są po prostu piękne.

Zrozumieć, tak jak to się dzieje w Muzeum, że te 1000 lat historii jest splecione z waszymi żydowskimi sąsiadami, to jest jedyna droga zrozumienia własnej historii – i to wasze młode pokolenie jasno pojmuje. Ta historia nie została dobrze opowiedziana, nastał czas by to się stało. Muzea są centrami nauczania XXI wieku.

YONNI KADDEN, nauczyciel historii w Gann Academy, Boston, MA:

Podziwiam dwie misje Muzeum: po pierwsze, odwiedzający zobaczą, jak bogata i tętniąca życiem, i wciąż żywa jest żydowska historia w Polsce. To ważne pod względem tego, jak Żydzi rozumieją swoją przeszłość i własną historię, częściowo polega to na osiąganiu dumy, rozumieniu siebie i swojej przeszłości lepiej. Po drugie, można zobaczyć, jak historia Żydów, zwłaszcza historia Żydów aszkenazyjskich, która rozwijała się dokładnie tutaj, jest częścią nierozerwalnie połączoną z polskim światem – nie możesz tego rozdzielić.

Jestem aszkenazyjskim Żydem mieszkającym w Ameryce, ale to znaczy, że mam polskie korzenie w mojej krwi i mojej kulturze. Dla mnie to naprawdę niesamowite.

Jeśli jesteś aszkenazyjskim Żydem, gdziekolwiek w świecie, nosisz w sobie Polskę.

Wypowiedzi zebrała Magdalena Maślak.

Artykuły uczestników PASS na temat programu:

• www.sun-sentinel.com - Learning Polish Jewish history
• www.jweekly.com - Holocaust witnesses hold keys to Polish history, but stories need to be unlocked