Nominowani do Nagrody POLIN 2017: Aleksandra Bura

Aleksandra Bura, polonistka w I LO im. M. Kopernika w Żywcu, od 20 lat swoimi wartościowymi działaniami aktywnie przywraca i chroni pamięć o historii polskich Żydów, w szczególności dawnych mieszkańców Żywca i okolic. Działa z wielką pasją i zaangażowaniem: bada, archiwizuje i opisuje polsko-żydowską historię lokalną.

Dokonała pionierskiej kwerendy zachowanej dokumentacji szkolnej z lat 1904-1945 dzisiejszego żywieckiego liceum, gdzie uczęszczali także żydowscy uczniowie. Opublikowała artykuł wraz ze spisem dwóch pokoleń Żydów - uczniów i ich rodziców. Rozwinęła tę wiedzę - przeprowadziła poszukiwania w zbiorach Yad Vashem, dzięki którym na nowo odkryła biografie dawnych mieszkańców Żywca - zapomnianych 725 ofiar Holokaustu. Zrekonstruowała ich dzieje, uzupełniła informacjami pozyskanymi z innych archiwów, pokazała przedwojenne życie żydowskie i wojenne losy mieszkańców w perspektywie całych rodzin; zebrała dane o życiu nielicznych ocalonych. W obszernej publikacji książkowej przywróciła pamięci o ich przerwanym istnieniu.

Aleksandra Bura pielęgnuje pamięć o wspólnej polsko-żydowskiej przeszłości. Popularyzuje ją wśród uczniów i kształtuje ich postawy: w ramach programu „Bliżej siebie. Historia i kultura dwóch narodów” organizuje w swojej szkole spotkania młodzieży polskiej i żydowskiej. Dzięki temu przyczynia się do wzajemnego zrozumienia i szacunku pomiędzy Polakami a Żydami oraz do zawiązywania trwałych przyjaźni i znajomości między uczestnikami zajęć.

Polonistka z Żywca zorganizowała również w swoim liceum kilka sesji popularnonaukowych i wystaw o tematyce żydowskiej. Jest też inicjatorką powstania i współscenarzystką filmów autorstwa uczniów oraz edukatorką nauczycieli. Dla mieszkańców Żywiecczyzny i szerszej społeczności prowadziła wykłady historyczne i kulturowe o tematyce żydowskiej, której jest znaną, cenioną popularyzatorką.