Oto obiekt: Fotografia – pamiątka czy dokument historyczny?
W pierwszym spotkaniu w nowym cyklu edukacyjnym "Oto obiekt" przyjrzymy się bliżej fotografii archiwalnej. Wspólnie porozmawiamy o wątpliwościach, jakie wzbudza obecnie, na przykład w kontekście fotografii konfliktów wojennych, ale i dawniej – w odniesieniu do naszej wystawy czasowej "Wokół nas morze ognia".
- 21 września 2023 (czwartek), godz. 18.00
- Galeria "Dziedzictwo"
- Wstęp wolny
Jak mówi popularny slogan – fotografia zastępuje tysiąc słów. Gdy próbujemy zrozumieć wydarzenie historyczne i jego kontekst, wówczas obraz może dostarczyć więcej informacji niż całe zeszyty dokumentów. Zdjęcie zapada w pamięć, ma uniwersalny przekaz, który wprost działa na emocje widza. Dlatego czasem wystarczy kilka słów, aby przywołać w pamięci słynne fotografie? Ale czy przedstawiają prawdę historyczną? Czy tzw. ghetto boy, czyli fotografia chłopczyka z raportu Jürgena Stroopa, słusznie stało się ikonicznym obrazem, empatycznym desygnatem wydarzeń w warszawskim getcie? Powstało przecież w zupełnie innym celu – dla zimnej dokumentacji akcji likwidacyjnej getta.
Fotografie z getta warszawskiego, które znajdują się w zbiorach Muzeum POLIN, wykonane są przez świadków i stanowią niezaprzeczalnie ważne dokumenty historyczne. Takim przykładem są chociażby klisze fotograficzne z powstania w getcie warszawskim Zbigniewa Leszka Grzywaczewskiego. Dlaczego powstały? Dlaczego autor ryzykując życiem, "musiał" je wykonać? Czy myślał wtedy o kompozycji, czytelności konkretnej sceny, minach przechodniów? Czy łatwo je interpretować dzisiaj, kiedy wszyscy na co dzień obcujemy z fotografią? Czy bycie amatorem fotografem ma znaczenie dla odbioru jego prac? Podczas rozmowy o obiektach z naszych zbiorów podejmiemy próbę znalezienia odpowiedzi na te pytania.
Poznamy także perspektywę fotografów zawodowych i ich zachowań podczas sytuacji konfliktów i wojen. Porozmawiamy o wyborach – fotoedycyjnych, kuratorskich, badawczych. Przybliżymy pracę praktyków i dowiemy się, jak ich wybory wpływają na interpretację faktów, budowanie wystaw, rozumienie wydarzenia przez oglądających.
Podczas spotkania zostaną zaprezentowane oryginalne fotografie ze zbiorów Muzeum POLIN.
W dyskusji udział wezmą:
- Maciej Nabrdalik – fotograf dokumentalista
- Maciej Grzywaczewski – syn autora unikatowych zdjęć wykonanych w czasie powstania w getcie warszawskim
- Zuzanna Schnepf-Kołacz – kuratorka wystawy "Wokół nas morze ognia"
- dr Przemysław Kaniecki – kurator zbiorów Muzeum POLIN
- Joanna Kinowska – historyczka sztuki prowadząca dyskusję.
Joanna Kinowska – historyczka sztuki specjalizująca się w fotografii. Niezależna kuratorka wystaw fotograficznych (ponad 100 wystaw monograficznych i zbiorowych). Pracuje w Służewskim Domu Kultury jako kierownik ds. edukacji kulturalnej. Fotoedytorka książek fotograficznych. Bywa jurorką konkursów, recenzentką przeglądów portfolio. Prowadzi warsztaty dla profesjonalistów "Myślenie fotografią". Założycielka bloga "Miejsce fotografii". Współpracuje z Przekrój.pl, Fotopolis, Digital Camera Polska, Kwartalnikiem Fotografia. Współorganizatorka konkursu Fotograficzna Publikacja Roku. Członkini RAV.A Stories.
Maciej Nabrdalik – fotograf prestiżowej amerykańskiej agencji VII. Wielokrotnie nagradzany w polskich i międzynarodowych konkursach fotografii prasowej, w tym World Press Photo, Pictures of the Year International, The Best of Photojournalism.
Jest też laureatem Nagrody za Zdjęcie Roku Grand Press Photo 2007 i Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego. Prace Nabrdalika były prezentowane na wystawach i publikowane w magazynach na całym świecie. Jest autorem trzech książek. "The Irreversible" (Nieodwracalne), poświęconej więźniom niemieckich obozów koncentracyjnych; "Homesick," opowiadającej o ludziach, których życie zmieniło się w wyniku wybuchu elektrowni w Czarnobylu, oraz "OUT", stanowiącej portret polskiej społeczności LGBTQ. Jest członkiem Press Club Polska, Związku Polskich Artystów Fotografików.
Nabrdalik prowadzi zajęcia z fotoreportażu w Łódzkiej Szkole Filmowej i Collegium Civitas w Warszawie. W ramach stypendium Nieman Fellowship studiował na Uniwersytecie Harvarda 2016/2017.
Maciej Grzywaczewski – syn Zbigniewa Leszka Grzywaczewskiego, autora zdjęć zrobionych podczas powstania w getcie warszawskim. Producent filmów dokumentalnych, fabularnych, seriali i programów telewizyjnych. Uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku. Z Arkadiuszem Rybickim spisał na tablicach 21 postulatów strajkujących, które stały się symboliczną ikoną protestu.
Był uczniem III LO w Gdańsku, gdy przyłączył się do grupy samokształceniowej zorganizowanej przez dominikanina o. Ludwika Wiśniewskiego. Wszedł w skład kierownictwa tajnej organizacji Nurt Niepodległościowy, był uczestnikiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, członkiem redakcji i autorem niezależnego pisma "Bratniak", współzałożycielem Wydawnictwa im. Konstytucji 3 Maja, współzałożycielem Ruchu Młodej Polski i jednym z rzeczników tej organizacji.
Rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Gdańskim, potem przeniósł się na historię filozofii ATK w Warszawie. Gdy w sierpniu 1980 roku wybuchł strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina włączył się w ten protest. Związał się z NSZZ "Solidarność". W 1981 roku współorganizator I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się przez ponad 6 miesięcy. Tablica 21 postulatów, które spisał wraz z Arkadiuszem Rybickim podczas strajku w 1980 roku, zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego Pamięć Świata UNESCO (2003). Eksponowane są na wystawie stałej ECS. Żonaty, córka Marianna, dwie wnuczki.
Dr Przemysław Kaniecki – kustosz / kurator w Dziale Zbiorów Muzeum POLIN, członek Komisji Nabytków. Pracownik naukowy i nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Warszawskim (Wydział "Artes Liberales", od 2011), specjalizujący się w polskiej literaturze i kulturze współczesnej. Autor m.in. trzech monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych, a także współautor publikacji zbioru wywiadów "Przynoszę rzecz, przynoszę historię. Rozmowy z Darczyńcami" (wspólnie z Judytą Pawlak; 2016), stanowiącej katalog wybranych obiektów z kolekcji Muzeum POLIN, później kontynuowanej w postaci cyklu w piśmie "Midrasz". Kurator zbiorów, odpowiedzialny m.in. za pozyskiwanie i opracowywanie obiektów m.in. zbiorów fotograficznych, badacz w projekcie historii mówionej muzeum.
Zuzanna Schnepf-Kołacz – koordynatorka galerii "Zagłada" wystawy stałej Muzeum Historii Żydów Polskich; pracuje w Dziale Wystaw Muzeum POLIN. Autorka artykułów dotyczących historii Żydów w czasach Zagłady. Kuratorka wystawy "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim".
