Rocznica Nobla Szmuela Agnona
Szmuel Józef Agnon (wł. Szmuel Josef Czaczkes) był jednym z ważniejszych literatów żydowskich tworzących w pierwszej połowie XX stulecia. Urodził się w Buczaczu (dzisiejsza Ukraina) w 1888 r. w tradycyjnej, religijnej rodzinie kupieckiej. Rodzice zapewnili mu prywatnych nauczycieli, dzięki czemu rozwijał swoje zainteresowania literackie czytając w języku niemieckim, hebrajskim i jidysz.
Dość szybko sam zaczął pisać – już jako dziecko tworzył poezję, a pierwszą publikacją mógł pochwalić się w wieku 15 lat. Te literackie zainteresowania sprawiły, że młody Agnon rozpoczął współpracę z żydowskimi gazetami w Krakowie, dając się poznać jako sprawny twórca szczególnie w języku jidysz, ale także po hebrajsku. To ten drugi język stał się z czasem dominującym narzędziem pisarskim późniejszego noblisty. W 1908 wyjechał do Palestyny, odchodząc jednocześnie od wyniesionej z domu religijności. Później mieszkał jeszcze krótko w Niemczech, by w 1924 r. wrócić do Palestyny - tym razem na stałe.
Na dorobek Agnona składają się cztery hebrajskie powieści, wiele wierszy i krótszych form literackich. Twórczość pisarza zawiera wyraźne inspiracje dzieciństwem w Buczaczu: na kartach jego dzieł przewijają się obrazy ze sztetla i pochwały religijnego życia wschodnioeuropejskich Żydów. Pojawia się w nich również wiele odniesień do literatury religijnej oraz legend i podań ludowych, w tym tej związanej z nazwą naszego muzeum.
Jedno z hebrajskich opowiadań Agnona nosi tytuł Polin i wyjaśnia hebrajską nazwę Polski, odwołując się do znanej legendy.
Pisarz został doceniony dopiero pod koniec życia: najpierw otrzymał dwukrotnie izraelskie nagrody państwowe, a w 1966 r. nagrodę Nobla. Szmuel Józef Agnon zmarł w Izraelu w 1970 r.
