Cykl "Żydowskie ABC" online 2021
Cykl "Żydowskie ABC", dzięki bardzo zróżnicowanej tematyce i ciekawym gościom, wprowadza zainteresowane dorosłe osoby we wszelkie wymiary świata żydowskiego.
- Transmisja spotkań na stronie Muzeum POLIN na Facebooku >>
W 2021 zajmiemy się m.in. opinią świata ortodoksji na częste ostatnio, różne wizerunki tego świata, kreowane w popularnych filmach i serialach, jak np. "Unorthodox". Poruszymy temat uboju koszernego, który znowu ostatnio w Polsce "wybuchł". Wreszcie, w kontekście panującej pandemii, wyjaśnimy, jakie znaczenie judaizm nadaje medycynie i lekarzom – czy rabini każą się szczepić?
Na comiesięcznych spotkaniach online zabierzemy Was w różne obszary z szeroko rozumianej problematyki żydowskiej, nie tylko dotyczącej przeszłości, ale także żywo podyskutujemy o żydowskiej teraźniejszości.
Gospodarzem spotkań jest Piotr Kowalik, Główny Specjalista ds. Judaistyki i Metodyki Działu Edukacji Muzeum POLIN.
Fenomen JCC, na świecie i w Polsce
- 25 listopada (czwartek), godz. 18.00
Czym zajmuje się JCC w skali globalnej? Co je wszystkie łączy ze sobą? A na ile istotne są lokalność i autonomia? Jak działają polskie ośrodki, aby współtworzyć żywą, nowoczesną kulturę żydowską? Piotr Kowalik porozmawia o fenomenie Jewish Community Center z dyrektorką JCC Warszawa – Agatą Rakowiecką oraz dyrektorem JCC Kraków – Jonathanem Ornsteinem.
Chazanut – sztuka prowadzenia modlitwy żydowskiej
- 28 października (czwartek), godz. 18.00
Kantor (chazan), inaczej szalijach cibur (wysłannik społeczności), to śpiewak synagogalny, przewodzący zbiorowym modłom żydowskim. Wraz z rozwojem muzyki liturgicznej coraz bardziej ceniono wokalne umiejętności kantorów, z których wielu zyskiwało sławę i uznanie. Gośćmi Piotra Kowalika będą dwaj znani i cenieni kantorzy – rabin Hershel Lieber i rabin Oriel Zaretsky.
Singer, Agnon, Tuwim – pisarze z jednej czy z różnych planet?
- 12 sierpnia (czwartek), godz. 18.00
Sierpniowe spotkanie dedykujemy emblematycznym postaciom dla literatury jidysz, hebrajskiej i polskiej. Na ile uzasadnione jest twierdzenie, że choć tworzyli w trzech różnych językach i byli przywiązani do trzech różnych kultur, to wpisują się we wspólne żydowskie dziedzictwo? Czy może jedyne co ich łączy to "protokół rozbieżności"? Gościem Piotra Kowalika będzie dr Piotr Paziński, pisarz, eseista, krytyk literacki, dziennikarz i tłumacz.
- 8 lipca (czwartek), godz. 18.00
Lipcowe spotkanie poświęcone jest sportowi żydowskiemu – historii klubu Makabi. W oparciu o wielkie tradycje i wspaniałe osiągnięcia ruchu Makabi sprzed wojny i Zagłady, we współczesnej Polsce podejmowane są próby odrodzenia sportu żydowskiego. Jak to wygląda obecnie? Piotr Kowalik poszuka odpowiedzi na to pytanie z zaproszonym gościem Michałem Sametem, jednym z liderów Makabi Polska.
- 24 czerwca (czwartek), godz. 18.00
Imiona to ważny element tożsamości żydowskiej. Wybieranie imion to tradycyjnie istotna cześć życia rodzin, a także rytuałów wspólnotowych. Czym kierują się rodzice przy nadawaniu imion swoim dzieciom? Wychodząc od znaczenia imion biblijnych, prześledzimy żydowskie tradycje onomastyczne oraz odchodzenie od nich, od czasów najdawniejszych do dzisiaj. Czy lista imion żydowskich jest ustalona, czy cały czas pojawiają się nowe? Oto wybrane wątki rozmowy Piotra Kowalika z Matanem Shefi, gościem specjalnym spotkania, genealogiem z Żydowskiego Instytutu Historycznego.
- 13 maja (czwartek), godz. 18.00
Na spotkaniu z Chargé d’affaires Ambasady Izraela w Warszawie - panią Tal Ben-Ari Yaalon, porozmawiamy o tym jak Izrael wraca do normalności po wygranej walce z koronawirusem. Omówimy izraelską strategię wobec COVID-19, od początku pandemii do chwili obecnej. Zastanowimy się, jakie czynniki społeczne, kulturowe i inne sprawiły, że Izrael jest podawany za przykład udanego radzenia sobie z tym wielkim problemem. Będzie to także okazja, aby zapytać o inne, obecnie ważne dla Izraelczyków sprawy.
- 22 kwietnia (czwartek), godz. 18.00
W nawiązaniu do 78. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim przyjrzymy się procesowi tworzenia i funkcjonowania gett na ziemiach okupowanych przez nazistowskie Niemcy. Czy wszystkie getta działały tak samo? Świadectwa historyczne mówią o gettach zamkniętych, częściowo lub całkowicie otwartych, o gettach tranzytowych. Setki gett na ziemiach polskich i poza nimi posiadało cechy wspólne, ale także różniły się między sobą. Spróbujemy opisać to zjawisko wraz zaproszonym gościem dr Michałem Trębaczem - kierownikiem Działu Naukowego w Muzeum POLIN.
Kim są charedim? Filmowe wizerunki chasydów a rzeczywistość
- 25 marca (czwartek), godz. 18.00
W ostatnim czasie pojawiły się głośne filmy i seriale, wywołujące ożywione dyskusje o świecie charedim, religijnych Żydów nazywanych "ultraortodoksami". Przykładem są popularne seriale "Unorthodox" czy "Shtisel". Chcemy skonfrontować obraz chasydów przedstawiony na ekranie z realnym światem charedim. Pomoże nam w tym Elijahu Josef Parypa – chasyd z USA, prowadzący polskojęzyczny kanał na YouTube – "Tajemniczy Świat Żydów".
- 4 lutego (czwartek), godz. 18.00
Wychodząc od kontekstu obecnej pandemii i podobnych wydarzeń w przeszłości, poszukamy odpowiedzi na pytania: Jakie są teologiczne i praktyczne odpowiedzi żydowskie na czasy epidemii? Czy zaszczepienie się na COVID-19 jest spełnieniem micwy? Czy w judaizmie choroby są postrzegane jako "kara boska"? Jak daleko sięgają nakazy dbałości o zdrowie własne i innych? W zrozumieniu tych zagadnień pomogą nam rabinka Małgorzata Kordowicz oraz rabin Oriel Zaretzky, goście specjalni spotkania. Rozmowę poprowadzi Piotr Kowalik.
Szchita – ubój koszerny, fakty kontra mity
- 21 stycznia (czwartek), godz. 18.00
Podczas styczniowego spotkania podejmiemy głośny w ostatnim czasie temat religijnego uboju zwierząt. Religijny ubój zwierząt na potrzeby wyznawców judaizmu wzbudza wiele pytań i kontrowersji. A co judaizm w ogóle twierdzi na temat jedzenia i niejedzenia mięsa? Czy wobec rosnącej popularności wegetarianizmu, znaczenie szchity ulega zmianie? Czym ten ubój różni się od przemysłowego uboju dla typowych konsumentów? Gościem specjalnym będzie Naczelny Rabin Polski - Michael Schudrich.
Żydowskie ABC to cykl dyskusji wokół podstawowych pojęć z zakresu judaizmu i kultury żydowskiej z udziałem ekspertów organizowany od listopada 2017 roku w Muzeum POLIN.